Brief van WOinActie aan de Commissie Onderwijs van de Tweede Kamer

30 juni 2019

Aan de Commissie Onderwijs, Cultuur en Wetenschap van de Tweede Kamer,

WOinActie heeft met zorg kennis genomen van het rapport Van Rijn en de plannen van de minister OCW die zijn gebaseerd op de aanbevelingen uit dit rapport. Als actiegroep die werknemers en studenten van alle veertien universiteiten verenigt willen wij de Commissie Onderwijs er op wijzen dat de eventuele implementatie van deze plannen alle wetenschappen zal schaden, niet alleen alfa/gamma/medisch maar ook bèta/technisch. Met deze brief verzoeken wij u met klem daarom stelling te nemen tegen de implementatie van de plannen van de minister, en wel om de volgende redenen:

1. De verwevenheid der wetenschappen is de afgelopen decennia zo groot en ingrijpend geworden, dat de verschuiving van middelen (van alfa/gamma/medisch naar bèta/technisch) het gehele huis der wetenschappen schade toebrengt. Juist nu hebben we alle wetenschapsgebieden – van geesteswetenschappen tot technische wetenschappen – hard nodig om de complexe maatschappelijke uitdagingen het hoofd te bieden. Zo bestuderen scheikundigen samen met ethici de consequenties van nieuwe chemische substanties waarvan er jaarlijks duizenden bijkomen. Taalkundigen doen samen met informatici onderzoek naar betere modellen voor taalverwerking in de kunstmatige intelligentie. Neuropsychologen doen samen met biologen en medici onderzoek naar het menselijk brein. En sociologen werken met bouwkundigen aan de ruimtelijke ordening in een dichtbevolkt land als Nederland. WOinActie stelt daarom dat alle wetenschappelijke disciplines adequaat moeten worden gefinancierd om de zo vruchtbare en maatschappelijk zo belangrijke samenwerkingen tussen de wetenschapsgebieden te laten bloeien. Dit wordt ook onderkend door de vele bèta- en technische wetenschappers die de petitie “Bèta-wetenschappers tegen bezuinigingen in andere wetenschapsgebieden” hebben ondertekend.
        Het is precies deze poldersamenwerking tussen de wetenschappelijke disciplines waar Nederland zo vermaard om is, en die nu met één pennenstreek het gevaar loopt afgebroken te worden. Deze samenwerking zal onder grote druk komen te staan indien de voorgestelde maatregelen van de minister worden geïmplementeerd en zal in veel gevallen verdwijnen, iets waarvan de wetenschappelijke gemeenschap zich pas na vele jaren zal kunnen herstellen. U, onderwijscommissie, kunt dit voorkomen.

2. Daarnaast is onlangs door de Tweede Kamer een onderzoek gestart naar de toereikendheid van het macrobudget voor het hoger onderwijs. WOinActie zou met klem willen verzoeken eerst de resultaten van dit onderzoek af te wachten alvorens bekostigingsbeslissingen te nemen die zulke grote gevolgen hebben.

3. De verschuiving van middelen betekent een verhoogde druk op studies als Neerlandistiek, Econometrie, Duits en Huisartsengeneeskunde, om maar enkele te noemen. Er is een groot tekort aan afgestudeerden in deze studies. Bij wie kunnen we terecht als er straks geen huisarts meer te vinden is, geen leraar Nederlands of Duits, geen Riagg-psycholoog, en geen econometrist?
        Er is door meerdere partijen berekend dat de implementatie van deze plannen tot een verlies van circa 2000 fte zal leiden in deze studies, wat neerkomt op minimaal 2000 ontslagen. Terwijl het hier gaat om opleidingen tot beroepen waar een groot tekort aan is, en die ook anderszins een belangrijke bewezen bijdrage aan de Nederlandse wetenschap en samenleving hebben. Bovendien zullen de beloften aan studenten aangaande het verbeteren van de onderwijskwaliteit met de voorgestelde maatregelen teniet worden gedaan in deze disciplines.

Kortom, de implementatie van het rapport Van Rijn is slecht voor het Nederlandse onderwijs, slecht voor de Nederlandse (kennis)economie, slecht voor de Nederlandse wetenschap, en slecht voor de Nederlandse samenleving als geheel.

Met hoogachting,

WOinActie